Wybór roweru oraz rozmiaru ramy

Wybrać tani czy drogi rower od lepszego producenta?

Obecnie na naszym rynku jest wielu producentów rowerów oferujących przeróżne modele różniące się specyfikacją, zastosowaniem, kolorystyką oraz przede wszystkim, ceną. W tym ostatnim aspekcie można wyraźnie rozróżnić:

  • rowery budżetowe – dedykowane dla rekreacyjnych użytkowników którzy nie wymagają od sprzętu nic więcej prócz dostarczenia ich z punktu A do punktu B
  • rowery z segmentu premium – zazwyczaj są to rowery bardziej przemyślane przez danego producenta, nierzadko specjalizującego się w konkretnej dyscyplinie rowerowej (np. producent Santa Cruz który oferuje w większości rowery na pełnym zawieszeniu do zjazdów – DownHillu.

Cena jednośladu ma znaczenie i bardzo często wnosi ze sobą jakość oraz przeróżne rozwiązania technologiczne. Oczywiście jeżeli potrzebujesz sprzętu do rekreacyjnej jazdy, warto kierować się rozsądkiem i zadać sobie pytanie czego oczekujesz od tych dwóch kółek.
Warto zwrócić uwagę na różnicę w specyfikacji kilku poszczególnych modeli i wybrać ten który posiada rozwiązania technologiczne pozwalające na ewentualne zmiany osprzętu na lepszy (np. tylne koło z kasetą, hamulce tarczowe, rama z wieloma punktami mocowania akcesoriów).


Jakie są rodzaje rowerów?

W obecnych czasach branża rowerowa przeszła spore zmiany. Jeszcze kilkanaście lat temu rowery można było rozróżnić z grubsza na górskie i szosowe co wprowadzało pewne uproszczenie w wyborze i mało kto zastanawiał się nad konkretnym zastosowaniem oraz geometrią ramy (o jakości komponentów nie wspominając).
Obecnie ten podział jest bardziej skomplikowany:

  • rowery miejskie – ten rodzaj roweru najbardziej kojarzy się z rowerami potocznie zwanymi damkami, posiadającymi piastę biegową oraz (coraz częściej), piastę z prądnicą, regulowany mostek kierownicy, bagażnik oraz błotniki. Warto wspomnieć również o konstrukcjach typu holenderskiego, cechujących się niezawodnością oraz zabudowaniem pracujących elementów (w tym napędu).
    Rower tego typu służy do tego co sugeruje nazewnictwo, do wygodnego poruszania się po mieście. Trend się jednak zmienia i producenci zaczęli dostosowywać się do potrzeb klientów, tworząc rowery typu commuter dedykowane dla osób poszukujących czegoś niezawodnego i eleganckiego lub typu urban/fitness, konstrukcyjnie przypominających segment rowerów crossowych jednak zazwyczaj na sztywnym widelcu
  • rowery crossowe – w mojej opinii, te rowery to najczęstszy wybór osób które nie potrafią się zdecydować lub szukają czegoś uniwersalnego, z definicji posiadają koło w rozmiarze 28 cali, napędy od 7 do 10/11 rzędów z różnymi kombinacjami mechanizmów korbowych, przedni amortyzator o skoku 80-100 mm (często z blokadą skoku), hamulcami mechanicznymi lub hydraulicznymi oraz otworami montażowymi pod akcesoria typu błotniki, bagażnik (które nie są zazwyczaj na wyposażeniu nowego roweru tego typu). Rowery te z powodzeniem sprawdzają się w pokonywaniu dłuższych tras szosowych, szutrowych jak i również delikatnych leśnych ścieżek
  • rowery trekkingowe – najbardziej doposażony rower który z definicji również bazuje na kołach w rozmiarze 28 cali, odziany w błotniki, bagażnik, oświetlenie (w droższych propozycjach zasilane z prądnicy w przedniej piaście), regulowany mostek kierownicy, wygodne siodło ze sztycą amortyzowaną. Rowery te sprawdzają się do zastosowań całorocznych, długich wycieczek z sakwami i oferują wygodną pozycję którą można manipulować dzięki większym możliwością regulacji kierownicy. Z reguły posiadają dłuższe ramy w stosunku do roweru crossowego. Z uwagi na wyposażenie, rowery te będą również cięższe co może przełożyć się na osiąganą prędkość.
  • rowery górskie/MTB – rowery te w obecnych czasach oferują agresywniejszą geometrię uzyskiwaną dzięki obniżeniu ramy oraz większym wychyleniu główki sterów, co pozwala zamontować amortyzatory o skoku od 100mm do nawet 140mm (a w rowerach zjazdowych nawet 180mm). Rowery te produkowane są pod koła w rozmiarze 26 (rozmiar tego koła w typowych rowerach MTB raczej nie jest już spotykany, za wyjątkiem rowerów Dirt lub Junior), 27,5 lub 29 (realnie jest to koło 28 z oponą o wyższym profilu). Tutaj każdy producent ma szerokie pole manewru, zarówno co do dobranego osprzętu którego kombinacje obecnie ciężko byłoby zliczyć jak i do parametrów ramy. Zastosowanie tych rowerów jest jedno – las i teren. Wybór modeli jest ogromny i najbardziej zróżnicowany (chociaż w tej kwestii nie wziąłem jeszcze pod uwagę segmentu rowerów szosowych i gravel). Z racji zróżnicowania konstrukcji i osprzętu, można w tym segmencie wyróżnić rowery typu hardtail (ścieżkowce) stworzone do agresywniejszej jazdy po leśnych bezdrożach i posiadające tylko przedni amortyzator, rowery typu Dirt do zastosowań grawitacyjnych (czy. latania po hopach, bikeparkach) oraz rowery typu full-suspension oferujące pełne zawieszenie i rozróżniające sie na konstrukcje łagodniejsze o przeznaczeniu podobnym do Hardtaili oraz agresywniejsze do Downhillu, tj. zjazdów
  • rowery szosowe – segment rowerów który wbrew pozorom jest owiany największą sławą i tym co sprawia największą frajdę – prędkością. Temu kto zdaje sobie sprawę z tego jak wyglądają wyścigi kolarskie lub został wyprzedzony przez kogoś odbywającego trening na tego typu rowerze, pozostaje się tylko zastanowić jak ta osoba w lycrze może tak szybko jechać.
    Istotnie, rowery tego typu służą do osiągania prędkości, z definicji również posiadają koła 28 cali o wąskich oponach, zazwyczaj o szerokości z zakresu 23C-28C. Geometrycznie klasyczna szosa jest zaprojektowana do jazdy po asfalcie (i raczej tylko i wyłącznie po asfalcie). Liczy się tu każdy Wat (iloczyn siły i dystansu, podzielony przez czas, w tym przypadku wysiłek kolarza włożony w napędzanie roweru podany w liczbach) i z tego powodu bardzo często spotykane są tutaj pedały typu SPD wpinane w buty (by tracić jak najmniej energii przy obrocie korb i utrzymywać prawidłową postawę podczas jazdy), kierownica typu baran z klamkomanetkami szosowymi pozwalająca na kilka sposobów ułożyć dłonie. Z uwagi na osiągi, wagę i sztywność konstrukcji, bardzo lubiane w tym segmencie jest włókno węglowe (carbon), zarówno jeżeli chodzi o wykonanie ramy jak i poszczególnych komponentów typu. wspornik siodła/kierownicy, sama kierownica jak i koła.
  • rowery przełajowe, gravel – rowery które zostały stworzone jako alternatywa dla kolarzy szosowych, chcących odbić z monotonnego asfaltu w teren. Posiadają delikatniejszą geometrię, bardzo często szerszą i wygodniejszą kierownicę typu baran. Obecnie producenci ścigają się w kombinacjach tworząc różne konstrukcje na ramach ze stali CrMO, aluminiowych, z włókna węglowego, widelcach sztywnych z tych samych materiałów jak również widelcami amortyzowanymi. W tym segmencie można spotkać rowery stworzone do szybszej jazdy w terenie, wyścigów XC, rekreacyjnej jazdy po mieście jak i rowery wyprawowe z dużą ilością punktów montażowych pod coraz to modniejszy, Bikepacking.

Oczywiście w.w. podział jest względny, ze względu na mnogość producentów i przekonań można różnie do tego podejść, co przesądza o problematyce wyboru roweru.

Jak dobrać rozmiar ramy?

Kluczową sprawą przy wyborze roweru jest prawidłowe dobranie rozmiaru ramy. W przypadku wyboru roweru z segmentu budżetowego, najczęściej taki wybór odbywa się przez analizę tabeli rozmiarów producenta danego jednośladu.
W wielu przypadkach, prawidłowy będzie wybór rozmiaru na podstawie poniższej tabeli:

Trzeba mieć na uwadze że w przypadku różnych rozmiarów kół, takie same rozmiary ramy będą się różnić i finalnie, będą dostosowane pod inny wzrost. Rower MTB na kołach 27,5 cali w rozmiarze L może być odpowiedni dla osoby o wzroście 172-180. Ten sam rower tylko z kołem 29 cali i ramą w rozmiarze L, może być odpowiedni dla osoby o wzroście 180-188 cm.
Dlatego osoba posiadająca 178 cm wzrostu, powinna wybrać ramę w rozmiarze L na kole 27,5 cala albo ramę w rozmiarze M na kole 29 cali.


Co jednak gdy potrzebujemy rower do konkretniejszych zastosowań i mamy większe wymagania co do wyboru konkretnego rozmiaru? Można temat ugryźć od strony praktycznej, testując kilka rozmiarów (co umożliwia wiele sklepów rowerowych lub wypożyczalni) lub od tej teoretycznej, dokonując pomiarów i kalkulacji z dziedziny bikefittingu.

W większości przypadków producenci zamieszczają szkic roweru z wymiarami poszczególnych jego elementów oraz kątami ramy. Owa geometria może być niezwykle pomocna w wyborze gdyż pozwala dobrać rozmiar na podstawie indywidualnych wymiarów jeźdźca, określić czego można spodziewać się po rowerze w konkretnych warunkach oraz jakie są możliwości jego dostosowania (np. dobór skoku amortyzatora).